Ik daag je uit. Kun jij zeggen over welke soort de volgende beschrijving gaat?

“…Het achterlijf is donker met een mozaïektekening van licht gekleurde vlekken. De zijkant van het borststuk is grasgroen met dikke, zwarte naadstrepen. De schouderstrepen zijn verbreed tot brede groene vlakken. De lichte vlekken op de achterlijfsegmenten 8-10 zijn groot en ‘samengevloeid’, niet meer herkenbaar als gepaarde vlekken zoals bij segment 1-8… – Bron: Wikipedia”

En? Weet je het al? Als je uit deze beschrijving hebt weten te halen dat het om een libel gaat, dan ben je al verder dan verreweg de meeste mensen.  En als je weet dat dit de beschrijving was van de blauwe glazenmaker, dan ben je een echte expert.

Het nadeel van dit soort omschrijvingen in determinatiegidsen is dat je al een expert moet zijn om het jargon te kunnen begrijpen. Dat moet toch gemakkelijker kunnen? Gelukkig kan dat ook. Als je met je mobiele telefoon een redelijke foto weet te maken, dan is er tegenwoordig een app die je precies weet te vertellen wat je hebt gefotografeerd: ObsIdentify.

Wat is ObsIdentify?

Eigenlijk heb ik het al verklapt: ObsIdentify is een app voor je smartphone die aan de hand van een foto kan vertellen welke plant, dier of paddenstoel je hebt gefotografeert. Volgens de ontwikkelaars kan de app inmiddels 22.303 verschillende soorten herkennen. Dat is best indrukwekkend. In Nederland komen welliswaar meer dan 45.000 soorten voor, maar daar zitten duizenden microscopische algen en wieren bij. Insecten, kleiner dan een speldenknop. Eencellige schimmels die met het blote oog niet te zien zijn. Als je kijkt naar de soorten die je in het veld kan tegenkomen, dan kan de app ze bijna allemaal herkennen.

Maar ObsIdentify is nog veel meer dan alleen een veldgids. Het is serieus onderzoeksgereedschap, en een verdomd  verslavend spel.

Wanneer je een account aanmaakt en je waarnemingen opslaat op waarneming.nl kunnen onderzoekers gebruik maken van de gegevens die je invoert. Zo krijgen ze een beter beeld van de verspreiding en ontwikkeling van verschillende soorten. Deze gegevens worden door beleidsmakers gebruikt om nieuwe richtlijnen op te stellen. Zo kun je dus zelf actief meehelpen met onderzoek naar de natuur en biodiversiteit in je eigen omgeving.

Daarnaast hebben de ontwikkelaars een spelelement aan de app toegevoegd. De waarnemingen die je doet helpen bij het verwerven van badges. Voor iedere soortgroep kun je een badge verdienen. En door meer waarnemingen en meer verschillende soorten binnen die groep te fotograferen verdien je sterren voor je badge. Iedere badge kan maximaal vijf sterren hebben. Naast deze badges zijn er ook challenges, waarbij je binnen een bepaalde tijd zoveel mogelijk waarnemingen van een bepaalde soort(groep) of onderwerp moet doorgeven. Denk hierbij aan challenges als ‘nachtvlinders in de spotlight’ of ‘Strandjutten naar natuur’. Deze badges en challenges geven de app een spelelement waardoor je elke dag weer zin hebt om naar buiten te gaan en weer een paar nieuwe soorten te scoren. Het is een soort real-life Pokémon Go!

Hoe goed werkt het?

In theorie zou ObsIdentify al je veldgidsen overbodig maken. Als het tenminste goed werkt. In de afgelopen maanden heb ik ObsIdentify vrij intensief gebruikt. In die tijd heb ik bijna 600 waarnemingen ingevoerd van ruim 300 soorten. De volgende review is daarop gebaseerd.

Over het algemeen ben ik heel erg blij met de app. Ik had de voorganger van de app al. Die kende niet alleen veel minder soorten, maar was ook niet heel erg betrouwbaar. Ik was dan ook niet één van de eerste gebruikers die stond te springen om met de nieuwe app aan de slag te gaan. Na verschillende positieve berichten van andere natuurfotografen en natuurfiefhebbers heb ik de nieuwe versie ook gedownload en ben ermee aan de slag gegaan.

Omdat ik na de eerste versie van de app nog niet overtuigd was van de betrouwbaarheid, ben ik begonnen met het invoeren van soorten die ik al kende. Simpele bloemen als Duizendblad, Sint-Janskruid en Boerenwormkruid. Ik kwam er al snel achter dat de app deze allemaal probleemloos kon herkennen, zelfs als ik foto’s maakte uit de meest onmogelijke hoeken. Pas nadat de app probleemloos mijn wazige foto van een ananasgal herkende raakte ik echt overtuigd van de kracht van deze nieuwe app.

Maar ondertussen was ik al lang verslaafd aan het spelelement van de app en veranderde elke wandeling met de hond in een poging om meer sterren aan mijn badges toe te voegen.

Soms zit de app er toch nog langs. Gelukkig zit er op waarneming.nl een heel team experts klaar om alle waarnemingen te valideren en eventuele missers van de app eruit te pikken. Dat is nog een goede reden om je te registreren.

De missers van ObsIdentify

Het lijkt alsof ik alleen maar lof heb voor deze app, maar dat is niet waar. De app doet het heel erg goed voor planten en geleedpotigen, maar voor andere soortgroepen blijkt de app iets minder goed geschikt.

Eén van de soortgroepen waar ObsIdentify problemen mee heeft zijn paddenstoelen. Dit komt voornamelijk omdat paddenstoelen vaak heel erg op elkaar lijken en daardoor moeilijk uit elkaar te houden zijn vanaf foto’s. In deze groep lukt het de app niet altijd om de soorten te herkennen. Of hij geeft een verkeerd antwoord, of hij geeft alleen een subgroep als antwoord, zoals bijvoorbeeld ‘Kamrussula sl.’, waar verschillende soorten kamrussula’s onder vallen.

Een andere probleemgroep is de vogels. Het probleem hierbij is niet dat de vogels teveel op elkaar lijken, maar dat je met de telefoon een duidelijke foto moet maken van het onderwerp. Voor veel soorten is dat niet zo’n probleem, maar vogels zijn vrij lastig met de smartphone te fotograferen.

Veldgidsen de deur uit?

Voorlopig hoef je dus echt nog niet alle veldgidsen weg te gooien. Zeker de vogelgidsen en paddenstoelengidsen mogen voorlopig nog gewoon in de boekenkast blijven staan. Ook de plantengidsen en insectengidsen mogen blijven staan, al zullen die langzaamaan steeds mee stof gaan verzamelen.

De techniek is de laatste tijd zoveel verbeterd dat het me niet zou verbazen als ik over een paar jaar veel veldgidsen echt de deur uit kan doen.