Een kleine maand geleden presenteerde het kabinet een eerste reeks maatregelen om de stikstofcrisis aan te pakken. Het was een opvallend pakket maatregelen. Op de eerste plaats omdat de grootste stikstofproducenten nog steeds buiten schot blijven, maar ook omdat het kabinet wil kijken of het mogelijk is natuurgebieden samen te voegen of te verplaatsen. Er zijn bijna geen woorden voor om te beschrijven hoe belachelijk dit idee is, maar toch ga ik proberen die woorden te vinden.
Het ontstaan van een natuurgebied
Als je een natuurgebied omschrijft gebruik je daarvoor vaak termen die te maken hebben met de bodem. Zo is De Peel is een hoogveengebied en De Loonse- en Drunense duinen is een stuifzandgebied. Dat is ook niet zo vreemd, want de ondergrond is één van de belangrijkste factoren voor het plantenleven in een bepaald gebied en vormt daardoor de basis voor de natuur.
Neem bijvoorbeeld het Wijboschbroek. Hier op de hoge Brabantse zandgronden hebben we niet veel natte gebieden. Het Wijboschbroek vormt hierop een uitzondering, het is een open, drassig broeklandschap. Het gebied is zo nat door de ondergrond die bestaat uit leem en door de hoge grondwaterstand. Hierdoor ontstaat kalkrijke kwel. Door dit bodemprofiel vind je in dit gebied flora en fauna die nergens anders in de omgeving voorkomen.
Dat dit gebied bestaat komt dus door eeuwen aan bodemontwikkeling in het gebied. Het unieke broekbos wat er nu ligt is hiervan het resultaat. Er komen vele zeldzame plantensoorten voor, zoals de slanke sleutelbloem, de zwartblauwe rapunzel, de eenbes en bijzondere dieren zoals het oranje-blauw zwemmend geraamte (een zeldzaam soort roeipootkreeftje).
Onverplaatsbaar / Onvervangbaar
Zou je dit gebied willen verplaatsen dan raak je al deze soorten kwijt. Voor altijd! Er is namelijk in de wijde omgeving geen ander gebied met een overeenkomstige geologie en hydrologie dat geschikt is voor deze soorten.
Het Wijboschbroek is een uniek gebied, maar het verhaal van het gebied is zeker niet uniek. Dit verhaal zou je heel gemakkelijk kunnen vertalen naar andere natuurgebieden in de omgeving. Ik denk bijvoorbeeld aan de wijstgronden bij Uden, de loop van de Leijgraaf en de Dommelbeemden bij Nijnsel. Allemaal gebieden op niet meer dan tien kilometer van mijn woonplaats. Ook deze gebieden liggen niet toevallig waar ze nu liggen, maar zijn daar ontstaan door de samenstelling van de bodem. Ook hier komen bijzondere soorten voor die uniek zijn voor de desbetreffende gebieden.
Ik zou het nu ook nog kunnen hebben over het nut van al deze kleinere natuurgebieden als ecologische verbindingszone voor veel diersoorten. Maar ik denk dat ik mijn punt al wel heb gemaakt.
#mijnnatuurblijft
Ik ben niet de eerste en zeker niet de enige die de onzin van deze kabinetsplannen aankaart. Eén van de eersten die er over begon was Anthonie Stip van de Vlinderstichting. Hij heeft de hashtag #mijnnatuurblijft in het leven geroepen. Hij roept iedereen op om onder deze hashtag een foto van natuur dichtbij te delen op social media. Inmiddels is daar al meer dan 30.000 keer gehoor aan gegeven. Dat is natuurlijk geweldig. Heb je nog niet meegedaan? Doe het dan nu! Hopelijk begrijpt de regering dan hoe absurd deze plannen zijn.