Op zoek naar grote grazers in de Maashorst

Afgelopen zondag mocht ik met Maashorst Ranger en natuurfotograaf Hans Koster een ochtend op stap rond het wengebied van de grote grazers in de Maashorst. Het werd een heerlijke, rustige ochtend met veel mooie ontmoetingen.

De Maashorst

We hebben ’s morgens vroeg afgesproken. Een paar minuten later dan gepland, maar nog steeds ruim op tijd om de zon te zien opkomen, rijd ik de parkeerplaats op. Daar staat Hans al op me te wachten en samen lopen we het terrein in.  Hans kent het natuurgebied op zijn duimpje en weet me van alles te vertellen over het landschap, zijn bewoners en de cultuurhistorie.

De Maashorst is één van de grootste natuurgebieden van Noord-Brabant en hard op weg om het allergrootste aaneengesloten natuurgebied van de provincie te worden. Het gebied wordt beheerd door Staatsbosbeheer en strekt zich uit over de gemeenten Uden, Landerd, Oss en Bernheze. Je vindt er een grote veelzijdigheid aan landschappen; van bossen tot vennen en heidevelden, afgewisseld met landbouwgebieden. Dat maakt de Maashorst tot een zeer aantrekkelijk gebied voor wandelaars, want er is gewoon heel veel te zien.

De grote grazers in de Maashorst

Het terrein biedt ook plaats aan enkele soorten grote grazers. Zo loopt er een grote kudde taurossen rond in het gebied. Eigenlijk zijn het nog geen echte taurossen. De echte tauros is een oerrund, dat al eeuwen is uitgestorven. Maar door het fokken van enkele oude runderrassen met specifieke kenmerken hopen ze uiteindelijk een rund te fokken dat zo dicht mogelijk bij de originele tauros komt. Het zijn imposante runderen, met grote hoorns en lelijke, gele oormerken. Jammer genoeg worden de taurossen niet gezien als wilde dieren, waardoor ze volgens de wet deze oormerken moeten dragen. Dit ziet er minder mooi uit, maar heeft gelukkig weinig invloed op de kracht en trots die deze runderen uitstralen. De taurossen lopen los in een groot begrazingsgebied en kun je dus zomaar tegenkomen op je wandeling. Behandel de dieren wel met het respect dat ze verdienen en houd gepaste afstand. Ondanks wat de oormerken doen geloven zijn het wel wilde dieren en ook al zijn ze over het algemeen heel rustig, ze kunnen onverwacht reageren.

 

De taurossen lopen vrij in het begrazingsgebied.
De taurossen lopen vrij in het begrazingsgebied.

Naast de taurossen loopt er ook een kleine kudde Exmoor pony’s in de Maashorst. Waar bij de tauros wordt geprobeerd om de genen van het oude ras weer terug te fokken, zijn deze bij de exmoor pony’s redelijk goed bewaard gebleven. De meeste paarden en pony’s die we kennen zijn helemaal gedomesticeerd, maar de Exmoor is één van de laatste soorten oerpony’s die we kennen. Deze pony’s lopen niet los, maar zitten nog in een afgesloten wengebied, samen met de derde grote grazer, en dat is de wisent.

Een Exmoor pony in de Maashorst.
De Exmoor pony is één van de grote grazers in de Maashorst.

De wisent, oftewel de Europese bizon is nog zo’n oerbeest. Waar de tauros en de Exmoor pony veel lijken op onze koeien en paarden, heeft de wisent een heel ander uiterlijk. Hierdoor ziet hij er direct exotischer uit dan de andere grote grazers in de Maashorst. In het begin van de 20e eeuw was de wisent door overbejaging bijna uitgestorven, maar door succesvolle fokprogramma’s zijn er nu wereldwijd weer ongeveer 5.500 exemplaren, waarvan meer dan de helft in (semi)wilde omstandigheden verblijft. Sinds 2016 graast er een kleine kudde van inmiddels 15 dieren in het wengebied van de Maashorst. Hiermee is de Maashorst één van drie gebieden in Nederland waar je deze Europese bizons kan bewonderen.

De wisenten zijn de onbetwiste sterren van het gebied.
De wisenten zijn de onbetwiste sterren van het gebied.

Het is dus echt een unieke ervaring om drie van deze oersoorten in één gebied te kunnen bezoeken.

Op stap in de Maashorst

De taurossen zijn de eerste grazers die we op onze wandeling ontmoeten. Ze komen juist het bos uit en steken langzaam de vlakte over. Hierbij hebben we uitgebreid de kans om ze te fotograferen. Vervolgens gaan we naar het wengebied. Omdat Hans een Maasorst Ranger is mogen we dit gebied in, wat normaal afgesloten is voor het publiek. Het wengebied blijkt niet alleen een veilige haven voor de wisent en de Exmoor pony, ook de reeën hebben ontdekt dat er hier minder mensen rondlopen. Als we het terrein oplopen schiet er direct een ree weg. En in één van de meidoorns zien we een klapekster zitten.

Met een ruime boog lopen we richting de wisenten. Ze bevinden zich in de bosrand. Een tweetal wisenten staan ons nog even aan te kijken vanaf het veld, maar verdwijnen ook al snel naar de bosrand toe. Hier gaan de dieren één voor één rustig liggen om te herkauwen. Niet de meest ideale omstandigheden om ze te fotograferen. Toch is het een mooie ontmoeting. Ik vind het bijzonder om te zien hoe deze dieren onze aanwezigheid accepteren en gewoon hun eigen ding doen. We besluiten door te lopen naar de Exmoor pony’s die een eindje verder staan te grazen. Ook deze dieren zijn opvallend rustig en trekken zich niets van onze aanwezigheid aan. Tijdens het grazen komen ze zelfs onze komt op gelopen. Dit geeft ons de gelegenheid om ze goed te fotograferen, maar we nemen ook de rust om gewoon te genieten van het moment.

De wisenten trokken zich niets aan van onze aanwezigheid en gingen rustig in de bosrand liggen herkauwen.
De wisenten trokken zich niets aan van onze aanwezigheid en gingen rustig in de bosrand liggen herkauwen.

Na een paar uur genieten en fotograferen lopen we weer terug naar de parkeerplaats. Ik heb het geluk gehad dat ik alle drie de grote grazers in de Maashorst heb kunnen zien en fotograferen. Het zijn zeker geen geweldige foto’s geworden, maar het was zeker wel een geweldige ochtend.

Ook op stap in de Maashorst?

Natuurgebied de Maashorst is vrij toegankelijk, met uitzondering van het wengebied. Wel zijn er enkele uitkijkpunten waar je de Exmoor pony’s en Wisenten soms kan zien. Ook zijn er regelmatig speciale dagen waarbij iedereen het wengebied in mag onder begeleiding van de Rangers.

Voor de ultieme Maashorst ervaring houd je de website van Hans Koster in de gaten voor zijn fotoworkshops.

Geef een reactie