Honing wordt ook wel ‘het zoete goud’ genoemd. Dit is een heel toepasselijke naam, want echte bijenhoning is best duur. Zeker in vroegere tijden was het eten van honing alleen weggelegd voor de rijken. Was je arm en wilde je toch iets hebben wat ongeveer hetzelfde smaakte, dan maakte een gelei van paardenbloemen. Deze armeluis honing was een beetje in de vergetelheid geraakt, maar nu het wildplukken steeds populairder wordt, maakt ook deze paardenbloemenjam zijn comeback.
Zelf Armeluis honing maken
Vorig jaar ben ik al een keer in de weer geweest met een gelei van moerasspirea, maar dat is niet de originele armeluis honing. Ik was erg benieuwd wat het smaakverschil zou zijn met paardenbloemen in plaats van moerasspirea. Zou je dat echt kunnen proeven? Daarom was ik al een tijdje op zoek naar een veld wat geschikt is om paardenbloemen te kunnen plukken. Want er zijn wel een aantal dingen waar je op moet letten bij ‘de oogst’.
Op de eerste plaats moet het veld niet of nauwelijks door honden bezocht worden. Zeg nou zelf, het idee dat je een boterham eet waar een hond overheen heeft geplast is niet erg smakelijk. Verder moet de plukplaats bij voorkeur niet aan een doorgaande weg liggen, want de bloemen nemen ook de stoffen in de uitlaatgassen op. En tenslotte moeten er heel veel paardenbloemen groeien. Het liefst zoveel dat na de oogst nauwelijks te zien is dat je bloemen hebt geplukt. Zo laat je voldoende bloemen over. Niet alleen voor andere wildplukkers, maar nog belangrijker: voor de natuur. Er moeten voldoende bloemen overblijven om voor zaad te zorgen en als voedsel voor insecten.
Nu is dat laatste criteria bij paardenbloemen meestal niet zo’n groot probleem. Alleen de eerste twee punten zijn vaak iets lastiger. Gelukkig hebben we in de buurt een sportveldje van een basisschool, dat eigenlijk nauwelijks gebruikt wordt door de leerlingen en dat vol staat met paardenbloemen. Dus ben ik daar afgelopen weekend met twee van mijn kinderen heen gegaan om paardenbloemen te plukken.
De voorbereiding
De armeluis honing krijgt zijn smaak van het stuifmeel. Voor de lekkerste gelei moet je dus zorgen dat er veel stuifmeel in de bloemen zit. Daarom is het aan te raden om te plukken op een zonnige dag, als het al een paar dagen niet heeft geregend. De regen spoelt het stuifmeel namelijk weg. En pluk zoveel mogelijk bloemen die vol in bloei staan. Na de pluk kun je de bloemen ook beter niet afspoelen, omdat je daarmee het stuifmeel weg spoelt.
Voor de bereiding van armeluis honing heb je alleen het gele gedeelte van het bloemen nodig. Het groen is wel eetbaar, maar smaakt een beetje bitter. Het is bijna niet te doen om dit in het veld al te scheiden, dus heb ik samen met de kinderen hele bloemhoofdjes geplukt en naderhand thuis, aan de keukentafel, het geel van het groen gescheiden. Dit is een behoorlijk tijdrovend karwei. Bij het plukken had ik nog genoeg hulp van de kinderen, dat vonden ze geweldig om te doen. Maar nadat ze tien minuten hadden geholpen met het scheiden vonden ze het toch wel erg lang duren en gingen ze al snel buitenspelen.
Het recept
Ingrediënten voor 6 potten armeluishoning:
- 2 liter gele bloemen van de paardenbloemen
- 2 sinaasappels (Eventueel kun je een sinaasappel vervangen met een citroen, voor een frissere, minder zoete smaak.)
- 1500 ml. water
- 1,8 kg. geleisuiker
Bereiding:
- Doe de paardenbloemen en sinaasappels in een grote pan of kom.
- Breng het water aan de kook en giet dit over de paardenbloemen zodat alles net onder water staat.
- Laat dit mengsel vervolgens 24 uur staan.
- Na een dag zeef je het geheel door een kaasdoek of schone vaatdoek, waarbij je het vocht opvangt. Zorg dat je al het vocht uit de paardenbloemen wringt.
- Meng de geleisuiker met het vocht en breng het onder regelmatig roeren aan de kook.
- Laat de armeluis honing 4 minuten doorkoken.
- Giet de hete, nog vloeibare armeluis honing in schone, gesteriliseerde potten en sluit deze direct goed af.
- Als hij afkoelt zal de jam opstijven.
Paardenbloemen of Moerasspirea
Nu ik beide varianten van de armeluis honing heb gemaakt en geproefd is het natuurlijk tijd voor een vergelijkend warenonderzoek. Welke is nu het lekkerst? En proef je überhaupt wel een verschil?
Laat ik beginnen om de laatste vraag te beantwoorden. Ja, je proeft duidelijk verschil. De variant met paardenbloemen smaakt meer naar honing, terwijl de Moerasspirea een heel eigen smaak heeft die moeilijk te omschrijven is. Misschien komt het wel door de herkenbaarheid van de smaak, maar de echte armeluis honing met paardenbloemen heeft toch mijn voorkeur, hoewel ik de andere ook heel lekker vind.
Beide zijn de moeite van het maken zeker waard.