Ik heb al eerder geschreven, dat we voor de IVN natuurgidsen opleiding een jaar lang de ontwikkelingen in een natuurgebied moeten volgen. Onlangs ontving ik van één van onze mentoren een mailtje dat ze in ‘ons’ gebied was gaan wandelen en enkele soorten aardsterren had gevonden. Dit is vrij bijzonder, want van de 19 soorten aardsterren die in Nederland voorkomen is alleen de gekraagde aardster vrij algemeen. De andere soorten zijn allemaal een heel stuk zeldzamer en veel staan er zelfs op de rode lijst. Bovendien komen aardsterren voornamelijk voor in de duinen en op de Veluwe. Dat er in ons kleine onderzoeksgebied in Noord-Brabant drie soorten aardsterren groeien is dus vrij uniek. Naast de gekraagde aardster groeien er ook de forse aardster en de baretaardster

Wat zijn aardsterren?

Een aardster is een paddenstoel. Jonge exemplaren zien eruit als een ui of een bloembol. Als de paddenstoel rijp is barst hij en gaan de slippen openstaan. Als deze slippen helemaal naar buiten staan hebben ze de vorm van een ster, waaraan deze paddenstoelen hun naam te danken hebben. Bij veel soorten buigen de slippen nog verder door naar beneden, waardoor de aardster helemaal vrij komt van de grond en alleen steunt op deze slippen.

Als de slippen open staan wordt ook de bol aan de binnenkant zichtbaar. Deze bol bevat de sporenmassa en heeft aan de bovenkant een mondzone. Als de aardster verstoord wordt, bijvoorbeeld door een dier of door regendruppels, dan spuiten de sporen door de mondzone naar buiten.

Saprofyt

Aardsterren zijn saprofyte paddenstoelen. Dit houdt in dat ze leven van dood plantenmateriaal. Ze breken hout en bladeren af en zetten het om in organische stoffen. Hiermee leveren ze een belangrijke bijdrage aan het ecosysteem. Niet alleen omdat anders het dode materiaal maar blijft ophopen, maar ook omdat de vrijgekomen organische stoffen weer als voeding worden gebruikt door planten.

Fotograferen

Samen met twee andere cursisten ben ik naar het gebied gegaan om de aardsterren te fotograferen. De forse aardsterren had ik al vrij snel gevonden, maar deze waren zo verdroogd dat er geen mooie foto meer van te maken was. Gelukkig waren er genoeg gekraagde aardsterren in verschillende stadia van ontwikkeling, waar ik mezelf mee heb kunnen vermaken. De baretaardster hebben we niet kunnen vinden. Later bleek dat deze zo klein waren dat we er gewoon overheen hebben gekeken. Maar ook deze zijn inmiddels zo verdroogd dat ze niet meer fotogeniek zijn.

Voor nu moet ik het dus doen met foto’s van de gekraagde aardster. Hopelijk komen de foto’s van de andere twee soorten in het najaar aan de beurt. Ik weet nu waar ik ze moet zoeken.